Gevelsteen D CORENDRAGER
Gevelstenenmuur Sint Luciënsteeg, Amsterdam

Een gevelsteen met een man met een zak koren op z’n hoofd. De steen is afkomstig van Palmgracht no. 11 en zat daar boven een poortje dat toegang gaf tot de Korendragersgang. In 1656 werd vanuit Palmgracht no. 11 de korendrager Adriaen Adriaense begraven.
Palmgracht 7- 17. Foto uit februari 1914, gemaakt door Cornelis G. Leenheer (1869- 1942). © Stadsarchief Amsterdam. In deze foto is een reconstructie door de VVAG gemaakt waar de gevelsteen heeft gezeten. Dit is gedaan naar aanleiding van een tekening een Misset.
Detail van het pand en gevelsteen D. Corendrager, Palmgracht 11. Tekening
van H.M.J. Misset (1875- 1958) uit ca. 1900. © Stadsarchief Amsterdam
In 1589 werd het Amsterdamse St. Joosten- of Korendragersgilde opgericht. De korendragers hadden het alleenrecht op het sjouwen van graan maar ook van zout, specerijen, zaden en peulvruchten. Ze droegen de spullen uit de lichterschepen, in open zakken, naar de pakhuizen en zorgden ervoor dat alles daar goed werd opgeslagen. Roken tijdens het werk was verboden.
Het dragen van zakken graan en andere bulkgoederen was fysiek zwaar en de aspirant- korendrager mocht bij toetreding van de corporatie niet jonger zijn dan 18 jaar en niet ouder zijn dan 38. Verder kende de corporatie geen numerus fixus en het aantal korendragers was groot. Tussen 1650 en 1850 schommelde het aantal tussen de 500 en 1000 leden. Korendragers hadden in tegenstelling tot andere gilden geen vast loontarief en werden in stukloon uitbetaald.
Het beroep van zakkendrager vereiste geen opleiding en de korendragers waren doorgaans eenvoudige en ongeschoolde havenarbeiders die niet bekend stonden om hun verfijnde manieren. Van oudsher waren het stevige drinkers, die tapperijen frequenteerden en er niet voor terugdeinsden om op de vuist te gaan.
Graan was in die tijd één van de allerbelangrijkste handelsgoederen voor Amsterdam en werd dan ook de moedernegotie genoemd.De leden van dit gilde waren dus een belangrijke schakel in de voor Amsterdam belangrijke graanhandel.
In 2013 heeft Wil Abels deze steen, tesamen met de andere stenen in deze gevelstenenmuur, in opdracht van de Vereniging Vrienden van Amsterdamse Gevelstenen gerestaureerd en weer in kleur gezet.
___________________________
Tekst: Onno Boers en Pancras van der Vlist