Twee zandstenen gevelstenen (beiden formaat: 50x 73cm) met daarop afgebeeld Sint Jacobus en Sint Andreas. Beide stenen zijn afkomstig uit het in 1926 afgebroken vroeg 17e eeuwse dubbelpand Nieuwmarkt 19- 21. Dit dubbelpand werd in, of kort na, 1615 voor de kleermaker Hans Gerritsz. gebouwd. Op nummer 19 heeft vanaf 1636 enige tijd de schilder Bartholomeus van der Helst (1613- 1670) gewoond en gewerkt. Deze twee bijzonder fraaie panden hebben, met de buurpanden no. 17 en no. 23, plaats moeten maken voor het gebouw Flesseman uit 1927 van architect H. Wijdeveld.

De stenen zijn, in de periode 1600- 1620, gemaakt door Hendrick de Keyzer of door een van zijn leerlingen. Beide stenen behoren nu tot de collectie van het Amsterdam Museum en zijn een bruikleen van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap (KOG). Kopieën van deze gevelstenen zijn in 1998 aangebracht op het gebouw ‘Flesseman’ op de Nieuwmarkt 75.

De gevelsteen met Sint Jacobus.

Jacobus was een der twaalf Apostelen die na de hemelvaart van Christus het Evangelie in Jeruzalem verkondigde. In het jaar ’44 werd hij op last van koning Herodes Agrippa I onthoofd. Zijn gebeente zou naar Spanje overgebracht zijn en wordt daar sinds de 9de eeuw in Santiago de Compostella vereerd. Op de gevelsteen is hij voorgesteld als pelgrim met een lange mantel, hoed, staf, tas en drinkfles. Op hoed en tas zijn Sint Jacobs- schelpen bevestigd. Links op de achtergrond is zijn dood in beeld gebracht.

Andreas was een broer van Petrus en een der eerste volgelingen van Christus. Hij predikte het christendom o.a. in Thracië en Griekenland. Hij stierf de kruisdood aan het X-vormige ‘Andreas’ -kruis.

In 2013 heeft Wil Abels deze stenen, tesamen met de andere stenen in deze gevelstenenmuur, in opdracht van de Vereniging Vrienden van Amsterdamse Gevelstenen gerestaureerd.

___________________________

Tekst: Onno Boers en Pancras van der Vlist