Gevelsteen DE BLOMKOOL
Palmgracht 63, Amsterdam
In 1679, zo blijkt uit een kwijtschelding, staat “de Blomkool” in de gevel van Palmgracht 63. Opvallend aan deze kwijtschelding is dat de naam van de eigenaar van de belendende panden Willem Harmensz Cool is en dat in het huis aan de oostzijde (het huidige nr. 61) “de Kool” in de gevel staat. Het valt aan te nemen dat toen in de gevel van het huis aan de westzijde (het huidige nr. 65) ook een gevelsteen met een kool in de gevel stond. Dit leiden we af uit de vermelding van Jhr. Suasso in zijn Gevelstenen-schetsboek (1875, pag. 83). Hij beschrijft daar de steen “De Blomkool” van nr. 63 en vervolgt met: Nr. 65 Hetzelfden, doch iets grover en eronder “DE BLOMKOOL”. Van De Blomkool op nr. 63 geeft hij een schetsje, van die van nr. 65 niet, die was immers hetzelfde als De Blomkool van nummer 63.
Palmgracht 38-63, het rechter afgebeelde pand zou de huidige steen hebben gedragen. Deze is hier echter niet (meer) te zien. Potloodtekening uit ca. 1880, vervaardigd door J.M.A. Rieke (1851-1899). Collectie Koninklijk Oudheidkundig Genootschap. © Stadsarchief Amsterdam
Er stonden op ’t eind van de 17de eeuw dus drie panden naast elkaar op de Palmgracht, de huidige nrs, 61, 63 en 65 met mogelijk elk een gevelsteen met een bloemkool. Het lijkt ons zeer waarschijnlijk dat dit trio gebouwd werd door Willem Harmensz Cool. Het jaar van de bouw is niet meer te achterhalen; de twee jaartalstenen zijn ooit vlakgehakt.
Bovengenoemde Willem Harmensz Cool (1629-1682), waagdrager van beroep, trouwde in 1646 met Geertje Aerts. Zij kregen twee zoons, Arent Willemsz, die later varensman werd, en Harmen Willemsz, die barbier werd. Geertje overleed in 1652 en in 1661 hertrouwde Willem Harmensz Cool met Catrijntje Thomas. Na zijn overlijden worden de goederen verdeeld tussen de weduwe en de twee zoons, dan wel hun erfgenamen.
Via verervingen en verkopen wordt in 1734 Laurens de Wijs eigenaar van nr. 63. Hij was klerk op de Secretarie, althans in 1742 (Personele Quotisatie) met een inkomen van fl. 800.-.-. In deze overdrachtsacte wordt “De Blomkool” in de gevel expliciet genoemd. In volgende koop/verkoopaktes (1744-1760 en 1800) is steeds de omschrijving: huis en erf op de Braak of Palmgracht z.z. waar “De Blomkool” in de gevel staat.
Wanneer de gevelsteen met kool van Palmgracht 61 verdwenen is, is niet meer na te gaan. De bloemkool van nr. 65, in 1875 nog door Jhr. Suasso ter plekke gesignaleerd is kennelijk voor 1903 verdwenen want in de Noord-Hollandsche Oudheden (deel VI, 1903) wordt alleen nog de steen DE BLOMKOOL (formaat 45x 42 cm) van nr. 63 genoemd.
Tekst: Onno Boers,
Huisonderzoek: Hans Brandenburg