Op 9 juli 2008 werd eindelijk de herbouw/ nieuwbouw van de panden Palmgracht no. 1 en no. 3 opgeleverd. Na jaren van overleg, buurtverzet, plannenmakerij en aanpassing van die plannen verrees dit pand met twee voorgevels. Het rechterdeel met trapgevel is een uitgerekte versie van het lage pakhuisje, waarschijnlijk 17de eeuws, maar met een trapgevel uit 1908, dat de inzet van al dat overleg etc. was.

Uit archiefonderzoek was gebleken dat de oorspronkelijke naam van het pakhuisje De Palmboom was. Dit was voor de VVAG een doorslaggevende reden de gevelsteen DE PALMBOOM 1745 beschikbaar te stellen ter plaatsing in de nieuwbouw hoewel we de steen liever een etage lager hadden gehad. De gevelsteen zat tot omstreeks 1900 op het adres Lijnbaansgracht 158, iets voorbij de Lauriergracht richting Elandsstraat. Suasso heeft de palmboom daar in 1875 nog gesignaleerd en getekend. Tegenwoordig staat er een blokje van drie keurige vroeg 20ste eeuwse woningen.

Het is alweer jaren geleden dat de VVAG getipt werd over de aanwezigheid van een gevelsteen met een boom hoog in de achtergevel van Prinsengracht 305. Bij inspectie ter plekke bleek, zeker na vergelijking met het schetsje van Suasso dat het de verdwenen gewaande steen DE PALMBOOM 1745 van Lijnbaansgracht 158 was. Op de Beeldbank van het Stadsarchief vonden we twee foto’s van de steen in de achtergevel, de foto’s waren plm. 1931 gedateerd maar de herkomst van deze gevelsteen op die vreemde plek was daar niet bekend.

In 1996 bestond het plan om bij een verbouwing van het complex Prinsengracht 303- 309 de steen uit de achtergevel te nemen en het reliëf een plek te geven naast de deur van nummer 309. Onenigheid met de aannemer, de steen was gebroken en zwaar beschadigd bij het uit de gevel halen en hij weigerde de extra kosten voor herstel te betalen, leidde ertoe dat de VVAG de steen onder haar beheer hield. In 2008 kreeg de, door Jan Hilbers voorbeeldig gerestaureerde palmboom dus een plek op de Palmgracht in de verhoogde en verbouwde gevel van het voormalige pakhuisje dat ooit ook ‘De Palmboom’ heette.

Tekst: Onno Boers