Voor de nieuwbouw (2008) op het smalle perceel Palmgracht no. 1, waarbij ook het voormalige pakhuisje met trapgevel op Palmgracht no. 3 betrokken werd, ontwierp architectenbureau Klein uit Wormerveer een klokgevelachtige top, bekroond door een gedecoreerde frontonsteen. Deze frontonsteen met een bundel suikerrietstengels en de tekst SUYKER RIED was afkomstig van de 1744/ 1745 gedateerde (zie hieronder) halsgevel Nieuwe Herengracht 173.

In het 35ste Jaarboek Amstelodamum (1938, pag’s. 107- 122) beschrijft dr. M. Boas in een uitvoerig artikel een aantal Amsterdamse gevelstenen met Hebreeuwse teksten. Hij noemt o.a. een “latente” verborgen steen boven de tweede verdieping van Nieuwe Herengracht 173, het pand met het suikerrietfronton in de top. De steen was echter zo overschilderd dat Boas de tekst niet kon ontcijferen.

In het Maandblad Amstelodamum (39ste jg. 1952, pag. 57) schrijft I. van Esso Bzn. n.a.v. het schoonmaken van deze tekststeen een uitvoerig artikel over het pand Nieuwe Herengracht 173 en zijn bewoners. Hij geeft ook een tekening van de steen, de vertaling van de tekst (En Izak zaaide in datzelfde land / Want de Heere zegende hem) en aan de hand van een aantal gemarkeerde letters de datering 5505 (=1744/ 45).

In de jaren 1963 – 1964 werd de tot dan toe gave grachtenwand van de Nieuwe Herengracht ter hoogte van de Latjesbrug wreed doorbroken voor de aanleg van de Anne Frankstraat en de bouw van het in 1975 geopende bejaardenhof De Goodwillburgh van het Leger des Heils.

In Ons Amsterdam (17de jg. 1965, pag’s. 26-30) noemt ondergetekende (Onno Boers) in het artikel Zwervende Gevelstenen (II) o.a. de afbraak van Nieuwe Herengracht 173 en schrijft dat de top en de Hebreeuwse tekststeen gelukkig door het Bureau Monumentenzorg bewaard zullen worden. Zoals we nu weten werd de frontonsteen inderdaad door Monumentenzorg opgeslagen en in 2008 vanaf de bouwfragmentenopslag in Hoofddorp op de nieuwbouw van Palmgracht 1 herplaatst.

Of de Hebreeuwse tekststeen ook op de opslag terechtgekomen is, is ons niet bekend. Mocht iemand ons op het spoor van deze, toch wel unieke Hebreeuwse tekststeen kunnen brengen, dan graag bericht naar de VVAG.

Tekst: Onno Boers
Foto frontonsteen: Frank Lucas