Een gevelsteen met een dorpsgezicht met huizen, een hooiberg en een molen, rondom een kerkgebouw met spits torentje. Op het dak van de kerk staat een ooievaar op zijn nest. De molenaar draagt net een zak graan naar de molen.

Omstreeks 1988/ 90, bij de bouw van het huidige Barbizonhotel aan de Prins Hendrikkade/ Zeedijk en Oudezijds Kolk zijn in de omgeving een aantal gevelstenen ingemetseld. Dit naamloze reliëf (formaat: 50x 55cm), beschikbaar gesteld door Monumentenzorg, was er één van en kreeg beschadigd en wel, het was in drie stukken gebroken en de rand was op talloze plaatsen kapot, een plek in de zijgevel van een pakhuis aan de Oudezijds Kolk, vanaf de Zeedijk gezien, achter Zeedijk 19.

Bij Monumentenzorg was de herkomst van het fijn gehakte, in laag reliëf uitgevoerde dorpsgezicht niet bekend net zomin als het jaar van verwerving. Enig spitwerk door de secretaris van de VVAG leverde het volgende op.

Schetsboek van Suasso (plm. 1875) Palmgracht 17: “Bas- reliëf boven de tweede verdieping, een Dorpsgezicht, er onder: ABBEKERK”. Suasso geeft ook een tekeningetje van de steen en het is duidelijk dat hij het nu naamloze reliëf bedoelt. Latere beschrijvingen geven aan dat het onderschrift weggehakt is. Het onderschrift stond echter, zoals op een tekening van Misset duidelijk te zien is, op een losse steen onder de voorstelling.

In 1707 koopt ene Pieter Abbekerck een erf aan de Palmgracht no. 17. Hij zal in of kort na dat jaar een huis gebouwd hebben en de gevelsteen als verwijzing naar zijn familienaam hebben laten maken. De afgebeelde kerk is uit de 15de eeuw en werd in 1656 van een gemetselde spits voorzien. De gevelsteen is dus van na dat jaar. Abbekerk is een plaatsje in de Nederlandse provincie Noord- Holland en komt als plaatsnaam al in 1310 voor als Abbenkerke. De plaatsnaam verwijst naar een kerk van de familie Van Abbe(n).

Daar de gevelsteen nog in de Voorlopige Monumentenlijst (1928) genoemd wordt, mag verondersteld worden dat na die datum het pand afgebroken werd en de steen is gaan zwerven.

Op aandringen van de VVAG heeft de directie van het Barbizon Hotel het geld ter beschikking gesteld om het reliëf te laten herstellen. Tevens heeft toen, door het aanbrengen van kleur, het reliëf aan duidelijkheid gewonnen.

Tekst: Onno Boers