Gevelsteen DIE PORT VAN CLEVE

Nieuwezijds Voorburgwal 176- 180, Amsterdam

Boven de ingang van het restaurant, op een wat onopvallende plek, een gevelsteen met een kasteeltje. Bij een verbouwing van de gevel in de tweede helft van de negentiende eeuw kwam de steen tevoorschijn en is toen boven de ingang geplaatst.

Huis ter Kleef, Ets van Jan van der Velde uit 1628.
© Rijksmuseum Amsterdam

De steen (formaat: 50x 60cm) is uit de tweede helft van de zeventiende eeuw. In 1627 kocht Giert Jansdochter, bierbrouwster van brouwerij ‘de Hooiberg’ op deze plek, en het naast gelegen woonhuis ‘het Huys te Kleef’, op de Nieuwezijds Voorburgwal.

Dit huis was rond 1600 bezit van Gerrit van Diemen, huidenkoper, die een huis met dezelfde naam in Haarlem bezat. De steen toont een gezicht vanuit het zuiden op het kasteeltje ‘Huis te Kleef’ bij Haarlem.

Links is het hoofdgebouw met de dertiende- eeuwse torens. In het midden de torens die in de vijftiende eeuw werden toegevoegd. De poort links gaf toegang tot het voorterrein. Het Huis ter Kleef werd in 1573 – tijdens de Tachtigjarige oorlog met Spanje – door de troepen van Alva opgeblazen. De voorstelling op de gevelsteen is de enig bekende afbeelding van het Huis vanuit het zuiden. Het is niet bekend welke tekening of gravure als voorbeeld heeft gediend.

In 1888 kreeg de brouwerij nieuwe eigenaren (de gebroeders Hulscher). Zij vonden de oude gevelsteen terug met daarop – tot ieders verbazing – het opschrift ‘Die Port van Cleve’.

___________________________

Tekst: Onno Boers