Gevelsteen met korenmetersgereedschap

Nieuwezijds Kolk 28, Amsterdam

Boven de hoofdingang aan de voorgevel een gevelsteen (formaat: 50x 90cm) met korenmetersattributen. Het ‘Korenmetershuis’ werd gebouwd in 1620 voor de gilde van korenmeters ter vervanging van het oude gildehuis dat op dezelfde plaats stond. Het rechthoekige gebouw is gebouwd in de stijl van de Hollandse renaissance en is een van de weinige Amsterdamse gildehuizen die bewaard zijn gebleven.

Het Korenmetershuisje aan Nieuwezijds Kolk 28. Tekening gemaakt door Paulus van Liender (1731- 1797). © Stadsarchief Amsterdam

Een korenmeter was in vroeger tijden een door het stadsbestuur aangestelde ambtenaar die erop toezag dat de handel in graan eerlijk verliep. Graan werd voor zo’n 80% geïmporteerd uit het Oostzeegebied; dit betrof tarwe, maar voornamelijk het goedkopere rogge.

Op het reliëf boven de ingang zijn een grote staande korenzeef, twee houten scheppen, twee korenmaten, een kleine zeef en een strijker (ofwel: strekel, om een met graan gevulde ton af te strijken). De korenmeters gebruikten ook nog een wan; een schaalvormige mand om het kaf van het koren te zuiveren.

Tekst: Onno Boers