Gevelsteen IN HET GEKROONT AMBEELD

Korte Leidsedwarsstraat 26, Amsterdam

Op een foto in het archief van de VVAG uit 1972 ziet de gevelsteen er nog redelijk gaaf uit. Enkele kleine afbrokkelingen aan de bovenrand en wat materiaalverlies aan het oppervlak waren toen de enige gebreken. Op een opname uit 1990 is echter duidelijk te zien dat vrijwel de gehele tekst op de onderrand onleesbaar weggesleten was en dat de oppervlaktebeschadigingen zich uitgebreid hadden.

De gevelsteen in 1990.

Nadat de eigenaar van het pand was aangeschreven en geattendeerd was op de 50% subsidie uit het Geveltekenfonds kreeg de VVAG al snel toestemming om een restauratieopdracht te verstrekken. Niek Wittebrood, die in 2000 Jan Hilbers had geassisteerd bij het restauratieproject van de gevelstenen in Monnickendam, heeft de klus op zich genomen.Voor de reconstructie van de tekst heeft Wittebrood de hulp van steen- typografe Saskia de Leeuw ingeroepen.

De gevelsteen heeft niet altijd op deze plek gezeten. In een artikel in ‘Ons Amsterdam’ (10de jaargang, 1958, pag. 48- 51) vermeldt Alings de steen, als ingemetseld binnen, boven het buffet van restaurant De Smidse, Korte Leidsedwarsstraat 26, en noemt als oorspronkelijk adres Karthuizersstraat 7. In een later artikel in Ons Amsterdam (12de jaargang, 1960, pag. 89- 93) bespreekt Alings de steen opnieuw en geeft een aantal bijzonderheden.

De gevelsteen na restauratie in 2000.

Uit een verkoopakte van 4 december 1742 was gebleken dat de smid Tielman Vink het huis in de Karthuizersstraat had gekocht. Het ligt voor de hand om te veronderstellen dat Vink het jaar daarop het pand liet verbouwen en toen zijn huismerk IN HET GEKROONT AMBEELD met jaartal 1743 heeft laten plaatsen. Omstreeks 1900 zijn de panden Karthuizersstraat 3 t/m 9 afgebroken om plaats te maken voor het nog bestaande schoolgebouw. Wat er nadien precies met de gevelsteen is gebeurd is niet duidelijk, ook het moment van inmetseling boven het buffet en de datum van verhuizing van binnen- naar buitenmuur is niet vastgelegd.

Tekst: Onno Boers