In 2024 kreeg gevelstenen- restaurateur Wil Abels van een particuliere Amsterdamse huisbezitter de opdracht om een gevelsteen met daarop een platvis te restaureren. De gevelsteen is ingemetseld in een binnenmuur en daardoor niet te bezichtigen. Wil Abels heeft de steen weer prachtig gerestaureerd. De platvis (in dit geval een bot) heeft hij in de voor het dier natuurlijke kleur geschilderd.

De bot is familie van de schol, de overeenkomsten zijn dan ook duidelijk te zien. Niet voor niets dat de bot vaak wordt verward met een schol. De vorm van een bot is enigszins vergelijkbaar met die van een schol. De kleur ook en zelfs de oranje stippen komen bij beide soorten voor, hoewel die van een schol vaak veel helderder van kleur zijn. Schollen zijn overigens zeldzamer dan botten. 

Tekening van H.M.J. Misset. © Koninklijk Oudheidkundig Genootschap

En daarmee zou het project afgerond zijn, ware het niet dat in de collectie van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap een tekening van H.M.J. Misset uit ca. 1900 te vinden is, waarop deze gevelsteen te zien is.

Als adres wordt Kleine Kattenburgerstraat 1-3 gegeven. Dit dubbelpand is eind jaren ’60 van de vorige eeuw afgebroken. Op een andere tekening van Misset wordt de gevelsteen ook afgebeeld, maar dan aan weerszijden geflankeerd door de jaartalstenen ANNO en 1601.

In een kwijtschelding van 21-07-1660 wordt ene Jan Jansz Bot aangeduid als koper van een erf in Noordhoek A (Kleine Kattenburgerstraat). Op 25-05-1740 wordt in een andere kwijtschelding een gedeelte van dezelfde locatie aangeduid als ‘een 1/2 huis en erf, het tweede huis van het hoekhuis van het Kattenburgerplein’, genaamd DE VERGULDE BOT.

De steen is dus een duidelijke verwijzing naar de familienaam van de oorspronkelijke huiseigenaar. Daarnaast wordt ook de keuze om de afgebeelde platvis op de steen in botvis- kleuren te schilderen, bevestigd. Of de bot in dit geval ook verguld is geweest, was tijdens de restauratie niet vast te stellen.

Tekst: Pancras van der Vlist
Foto’s restauratie: Wil Abels