In een artikel in het Maandblad Amstelodamum (30ste jaargang, 1943, pag. 80/ 84) beschrijft H.W. Alings een gevelsteen die hij aangetroffen had in de tuin achter Keizersgracht 319. Het betreft een steen met een gezicht op een, aan een rivier gelegen, stad met op de onderrand Ao DE STADT SCHUTEROP 1711. Via het Schetsboek van Suasso kwam Alings er achter dat de steen afkomstig was van Keizersstraat 12, volgens hem omstreeks 1900 afgebroken pand.

De gevelsteen vlak na plaatsing.

Het is een gezicht vanuit het noorden op de Duitse stad Schüttorf, de rivier op de voorgrond is de Vechte (Vecht), de kerk met toren is de Laurentiuskerk. De molen rechts staat op een van de bolwerken aan de landzijde en links zien we het koepeltje van de, in de tweede helft van de 18de eeuw voor afbraak verkochte Heilige Geestkerk. Alings weet niet de bouwer/ eigenaar van het huis in de Keizersstraat te vermelden.

In 1650 tekent Jacob van Ruisdael een stadsgezicht van Schüttorf waarop de eerder genoemde Laurentiuskerk voorzien is van een dak met dwarskappen. Hieruit mag de conclusie getrokken worden dat de steenhouwer, gezien de weergave van het dak van de kerk, ofwel een oudere afbeelding heeft gebruikt, ofwel er zich erg gemakkelijk van af heeft gemaakt.

In 1967 publiceert T. den Herder in het Maandblad Amstelodamum (pag. 61/ 63) een aanvullend artikel en toont aan dat inderdaad een inwoner van Schüttorf, na zijn verhuizing naar Amsterdam de steen heeft laten aanbrengen. In hetzelfde artikel vermeld Den Herder dat de gevelsteen in 1950, op de veiling van de inboedel van Han van Meegeren (bekend door o.a. enkele ‘Vermeervervalsingen’) eigenaar/ bewoner van Keizersgracht 321, aangekocht werd door de Nederlandsche Houtbond, en nu (in 1967 dus) eigendom is van de heer W. Schutterop die de steen liet plaatsen in zijn huis aan de Van Heemstralaan 110 in Arnhem.

In 1977 kwam de steen in bezit van L. Schutterop, zoon van W. Schutterop, die het reliëf achtereenvolgens meenam naar Kalmthout in Belgie en Sternberg in Duitsland en bij terugkomst in Amsterdam in 1988 de steen een plaats gaf naast de ingang van zijn appartement in Buitenveldert. Maar ook daar bleef de steen niet lang. De steen kwam n.l. bij John, de oudste broer van L. Schutterop, terecht. John woonde eerst in Sint Joost (Limburg) en verhuisde later naar Doorwerth.

De steen verhuisde voortdurend mee, maar uiteindelijk op 25 september 2007 kon de VVAG de steen verwerven en keerde DE STADT SCHUTEROP weer terug naar Amsterdam.

De VVAG bood de steen aan Woonstichting Ymere aan, eigenaar van de panden in de Keizersstraat die daar na de voltooiing van de Oostlijn van de Metro gebouwd zijn en op 12 oktober 2010 werd de gevelsteen daar, op vrijwel de oude kadastrale plek, na een toespraak van Anke Huntjens, regiodirecteur van Ymere en een speech van Jos Otten, voorzitter van de VVAG, feestelijk onthuld.

We kunnen er nu van uitgaan dat aan de omzwervingen van DE STADT SCHUTEROP een einde is gekomen.

___________________________

Tekst: Onno Boers