Gevelsteen D VOGEL STRUIS
Houtkopersburgwal zn, Amsterdam

De oudst bekende koop/ verkoopakte betreffende het huis waar de steen oorspronkelijk zat is van 1741 als de erven van Ruwaert Backer het pand, huis en erf, in de Batavierstraat verkopen.
Koper is Christoffel Andriesz, van beroep kruidenier. De koopsom is fl. 2850,-. Een paar jaar later, in 1755 verkoopt Christoffel Andriesz het pand. In de akte wordt het omschreven als “huis en erf in de Batavierstraat, waar ‘de Vogelstruys’ in de gevel staat”.
De gevelsteen voor restauratie.
De gevelsteen vlak na restauratie. Foto: Frank Lucas
De koopsom is fl. 4000.-; dat is een fikse stijging t.a.v. de prijs in 1741. Hoewel er geen verhoging van de Verpondingsaanslag werd teruggevonden, moeten we er toch van uitgaan, ook gezien de prijsstijging, en de naamsvermelding dat Christoffel Andriesz in 1742 de gevelsteen heeft laten aanbrengen.
In de dierensymboliek geldt de struisvogel als voorbeeld van ‘kracht door weerstand’ en het verhaal gaat de de struisvogel steen en ijzer in zijn maag kan verteren. Maar ook geldt hij, met een steen of hoefijzer in zijn snavel als symbool van waakzaamheid en oplettendheid.
Links Batavierstraat 28 met de gevelsteen. aan de andere zijde is een braakliggend terrein. Foto van onbekende maker, gedateerd: januari 1922. © Stadsarchief Amsterdam
De gevelsteen (formaat:60x 120cm) is afkomstig van Batavierstraat 28, en kreeg na de sanering van de buurt in plek in de muur van het in 1924 gebouwde (voormalige) badhuis op de hoek van de Nieuwe Uilenburgerstraat en de Houtkopersburgwal. In 2014 heeft Wil Abels de steen gerestaureerd en fraai in kleur gezet.
Tekst: Onno Boers
Huisonderzoek: Hans Brandenburg