Op 1 januari 1921 werd Amsterdam vier keer zo groot. De stad annexeerde die dag de gemeenten Nieuwendam, Ransdorp, Watergraafsmeer, Sloten en Buiksloot. Amsterdam, tot dan alleen het gele stuk op de kaart, kreeg nu alle gekleurde gebieden erbij. In één klap telde de stad 35481 nieuwe inwoners.

Ter gelegenheid van het 100- jarig jubileum van deze annexatie, onthulde burgemeester Femke Halsema samen met voorzitter van de dorpsraad Sloten- Oud Osdorp Sjoerd Jaasma op 16 september 2022 een gedenksteen naast het Politiebureautje Sloten aan het Dorpsplein, hoek Sloterweg (nr. 1226). De VVAG is betrokken geweest bij het maken en het plaatsen van de gedenksteen.

Toen de gehele gemeente Sloten bij de stad werd gevoegd, werden op dat grondgebied de wijken Plan West, Bos en Lommer en de Westelijke Tuinsteden gebouwd. Op de steen is een citaat uit de krant De Standaard van 31 december 1920 opgenomen: ‘Waarlijk, ’t platteland wordt er niet mooier en beter op wanneer ’t wordt omhangen met grootsteedsche kledij’. Het overgrote deel van de inwoners was destijds tegen de annexatie door Amsterdam, die in Den Haag werd doorgedrukt door een Slotense wethouder die tegelijkertijd lid was van de Tweede Kamer. Hij werd dan ook ‘De verrader van Sloten’ genoemd.

Het Politiebureautje Sloten werd in 1866 gebouwd voor de veldwachter van Sloten. Na de annexatie van de gemeente Sloten door Amsterdam in 1921 werd het gebouwtje nog tot eind 2015 gebruikt door de Amsterdamse politie. De lokale wijkagent werkte hier zijn administratie bij. Binnen is een cel met unieke celdeur, een keuken, wc en een kantoortje.

In 2017 heeft de gemeente Amsterdam dit gemeentelijke monument verkocht aan Stadsherstel Amsterdam. Voor aankoop en restauratie werd een succesvolle crowdfunding opgezet. In april 2018 heropende het ‘Kleinste Politiebureautje van Nederland’ zijn deuren als informatiepunt en winkeltje voor het Dorp Sloten. Van begin april tot eind oktober is het (bij mooi weer) open op zaterdag en zondag van 11.00 tot 14.00 uur.

Naast het Politiebureautje staat een originele Amsterdamse brandmelder uit de jaren dertig. Omdat veel mensen toen nog geen telefoon hadden, kon je op de knop van deze paal drukken om de brandweer te alarmeren. Op de achterzijde zit een verborgen knop waar de politie direct contact kon maken met de meldkamer. Dit exemplaar met de bijnaam ‘de Slotense Rode Wachter’ is van na 1933 en is uitgevoerd in de stijl van de Amsterdamse School.

Tekst: Pancras van der Vlist