Gevelsteen met een varken

EX Rapenburgerplein 6, Amsterdam

Deze gevelsteen met een naar rechts gewend, van papier gevouwen (origami) varken, is afkomstig van het pand Rapenburgerplein 6 in Amsterdam. De steen (formaat: 48x 72 cm) is in 1977 ontworpen en gemaakt door Hans ’t Mannetje en werd ingemetseld in het woonhuis van slagerij Helleman die destijds op dat adres zat. De steen is in opdracht van de slager gemaakt en geplaatst in de lege plek in de gevel waar oorspronkelijk de gevelsteen OOST BEEVEREN zat. Voor het ontwerp van het varken op de gevelsteen is het papier van de ‘Fijne Vleeswaren’- zakjes van de slager gebruikt. 

Rapenburgerplein 1-9 v.r.n.l., in 1982. Foto: Han van Gool. © Stadsarchief Amsterdam

Na bemiddeling van de VVAG is de steen met het varken in 1994 vervangen door de oorspronkelijke gevelsteen OOST BEEVEREN, die na 1905 uit de gevel genomen was en in het depot van het Rijksmuseum terechtgekomen was.

Na enkel omzwervingen bevindt de steen met het varken zich nu weer in de collectie van de Vereniging Vrienden van Amsterdamse Gevelstenen. In 2023 is hij door Wil Abels opnieuw ‘in kleur gezet’ en in de ‘VVAG- Wachtkamer’ opgesteld. Ook is er een nieuw gehakte tekststeen bijgevoegd met als opschrift: HET VET VRIJE VARKEN, als pendant voor de gevelsteen HET VETTE VARKEN aan de Tweede Goudsbloemdwarsstraat 26.

Deze bijzondere gevelsteen wordt door de VVAG te koop aangeboden, om daarmee weer andere kern- projecten van de VVAG te financiëren.

Tekst: Jos Otten en Pancras van der Vlist