HET AMSTERDAMS GEVELSTENENMUSEUM
Lange Leidsedwarsstraat 143, Amsterdam
Het Amsterdamse Gevelstenen Museum (AGM) is een particulier museum, dat gerund door wordt door vrijwilligers en niet afhankelijk is van subsidiegevers. Op vertoon van hun lidmaatschapskaart hebben de Vrienden van Stadsherstel, VVAB en VVAG gratis toegang.
In dit nieuwe museum zijn vrijwel alle zich in de collectie van de VVAG bevindende gevelstenen tentoongesteld. Daarnaast is de boekencollectie en het archief van Onno Boers hier ook opgesteld. In bewerking is een presentatie over alle Amsterdamse Gevelstenen.
U kunt ook lid worden van het AGM zelf, waarvan het lidmaatschap tien euro per jaar bedraagt. Het AGM kent een klein bestuur voor de lange termijn visie en een beheersgroep die verantwoordelijk is voor de dagelijkse gang van zaken.
Alle AGM-leden worden regelmatig per email op de hoogte gehouden en ontvangen jaarlijks een informatief boekje over een van de aspecten van het AGM.
Zo bood het boekje van 2023 informatie over de eerste stappen van het AGM -toen nog Gevelstenen-Wachtruimte geheten. Het boekje van 2024 had de herplaatsing van de forse gevelsteen in de Nieuwe Looiersstraat 58 tot onderwerp.
Het AGM ligt aan het eind van de Amsterdamse Lange Leidsedwarsstraat op nummer 143. Dit is op een steenworp afstand van de even zijde van de Spiegelgracht.
- METRO – de Noord-Zuid-lijn. Halte Vijzelgracht en uitgang Prinsengracht.
- TRAM – langs de Weteringschans de lijnen 1, 7 of 19. Halte Rijksmuseum, en dan rechts af de Spiegelgracht op.
- TRAM – langs de Leidsestraat de lijnen 2 en 12. Halte Prinsengracht en dan langs de even zijde oplopend naar de Spiegelgracht.
- BUS – de lijnen 41, 321, 347 en 297. Uitstappen in de Paulus Potterstraat Halte van Goghmuseum en dan onder het Rijksmuseum recht doorlopen.
- AUTO – U kunt uw auto meestal kwijt in de Hoofdstad-Garage aan de Prinsengracht 540. Maar de auto is beslist geen aanrader in ons binnenstadsgedeelte.
Ons Museum kent geen vaste openingstijden. U kunt het beste een bezoek per mail aanvragen, waarop u snel antwoord ontvangt met een tijdsslot van één uur. U wordt dan ontvangen door een deskundige. Op deze manier kunt u ook een aanvraag droppen voor een groepsbezoek (zie onder rondleidingen).
Verder is het AGM geopend op de vele Amsterdamse evenementendagen zoals de Museum-nacht, de Open Monumentendagen, het weekend van de opening van het Culturele seizoen, de Spiegelkwartier- evenementen, enzovoorts. U kunt ook op de bonne-fooi binnen wandelen en wie weet heeft u geluk.
De boekencollectie van Onno Boers en rechts, de presentatie van de Amsterdamse Gevelstenen in wording.
Het museumgebouw is gelijkvloers gelegen aan de Lange Leidsedwarsstraat 143 en bestaat grofweg uit drie afdelingen.
DE GROTE GALERIE ligt achterin en is vernoemd naar de VVAG- grondlegger en voorzitter Jos Otten.
Het toont een vijftigtal gevelstenen (vooral uit de periode van voor 1800) waarvoor de VVAG intensief op zoek is naar een passende gevelwand, het liefst op de oorspronkelijke plek. Ook vindt u hier allerhand andersoortige ‘geveltekens’, uithangborden en andere objecten die u aan het denken zetten wat nu echt tot gevelstenen gerekend kunnen worden.
DE TUSSENKAMER met honderden fotoboeken en mappen vanaf het allereerste moment van de fotografie. Het gaat daarbij om duizenden foto’s die volgens allerlei principes zijn geordend en zich moeilijk laten opdelen. Voorts is er een secuur gedocumenteerde en geheel complete dia-bibliotheekvan de Amsterdamse gevelstenen. Alles tezamen geeft het een gaaf beeld hoe de gevelstenen er in de loop der tijden bijstonden.
DE ENTREE MET BIBLIOTHEEK is vernoemd naar de andere VVAG- grondlegger en bij leven secretaris Onno Boers. Het omvat onder andere diens nalatenschap met de meest omvangrijke boekenverzameling op ons gebied. Hieraan is toegevoegd de informatie van elke gevelsteen in Amsterdam, die voor ieder toegankelijk is opgeborgen in honderden wit-kartonnen brievenbus-doosjes, geordend op straatnaam en huisnummer.
Gevelsteen IN D ENGEL, in de zijgevel van Prinsengracht 564, Amsterdam.
Vanuit ons AGM worden rondleidingen voor een kleine groepen mensen georganiseerd van één uur of anderhalf uur:
ONZE PRIMA-TOER
Zonder rondleider bezoekt u vier gevelwanden in onze directe omgeving en beantwoordt daarbij voor uzelf de simpele vraag of wat u ziet al dan niet een gevelsteen is, of dat u het niet zou weten.
Terug in het AGM wisselt u met de andere bezoekers de genoteerde antwoorden uit om zo samen uw verkregen inzichten te delen. U zult versteld staan hoe bijzonder levendig gevelstenen zijn. En van alles wat u zich al half bewust was, waarmee u nu anderen op een idee brengt en omgekeerd. En u zult merken dat u tijdens uw wandeling langs die vier gevelwanden zichzelf iets hebt aangeleerd wat u vrijwel automatisch in soortgelijke binnenstad- straatjes zult blijven toepassen.
Een gevelsteen-expert van het AGM staat de groep -van hooguit zes personen- terzijde. De onkosten bedragen tien euro per persoon.
EEN GEVELSTEEN-ROUTE-MET-UITLEG
In deze klassieke rondleiding wandelt u drie kwartier met een groep van hooguit negen mensen en een AGM- expert door onze buurt die tegen het eind van de zeventiende eeuw werd gebouwd. Bij elke gevelsteen wordt uitleg gegeven en na drie kwartier heeft u heel wat gezien om nog even met elkaar na te praten in het museum onder leiding van de rondleider.
Een niet te versmaden trip van een uur tegen een onkostenvergoeding van tien euro per deelnemer.
Tekst: Pieter Zuidema